Drewno do produkcji tarcicy konstrukcyjnej
DREWNO DO PRODUKCJI TARCICY KONSTRUKCYJNEJ
W naszym kraju tarcicę konstrukcyjną produkuje się z drewna iglasta obrzynanego, struganego lub szorstkiego, takiego jak:
- sosna (PNSY),
- świerk (PCAB),
- jodła (ABAL),
- modrzew (LADC),
- daglezja (PSMN).
W zależności od rejonu Polski, najczęściej tartaki produkują tarcicę konstrukcyjną z sosny, świerka, jodły i sporadycznie z modrzewia. Ze względu na niewielką dostępność bardzo rzadko się zdarza, aby ktoś używał do produkcji daglezji.
Powyższa kolejność gatunków drewna jak widać nie jest przypadkowa, gatunki drzew zostały ułożone od najczęściej do najrzadziej używanych podczas produkcji tarcicy konstrukcyjnej.
Drewno w zależności od gatunku drzewa wykazuje zróżnicowane parametry począwszy od wytrzymałości, a skończywszy na trwałości naturalnej.
W dalszej części tego artykułu skupimy się na klasach wytrzymałości drewna z:
- sosny (PNSY),
- świerka (PCAB).
Drewno sosnowe
Drewno pozyskane z gatunku „Pinus sylvestris” zostało zaliczone do klasy wytrzymałościowej według PN-EN 1912:2012„Drewno konstrukcyjne. Klasy wytrzymałości. Wizualny podział na klasy i gatunki” w związku z tym charakterystyczne właściwości przyjęto zgodnie z normą PN-EN 338:2011 „Drewno konstrukcyjne. Klasy wytrzymałości”. Charakterystyczne właściwości wytrzymałościowe przedstawiono w tabeli nr 1
Tabela nr 1
Pinus sylvestris |
||||
C20 |
C24 | C35 | ||
Właściwości wytrzymałościowe (w N/mm2) |
||||
Zginanie |
fm,k |
20 |
24 |
35 |
Rozciąganie wzdłuż włókien |
ft,0,k |
12 |
14 |
21 |
Rozciąganie w poprzek włókien |
ft,90,k |
0,4 |
0,4 |
0,4 |
Ściskanie wzdłuż włókien |
fc,0,k |
19 |
21 |
25 |
Ściskanie w poprzek włókien |
fc,90,k |
2,3 |
2,5 |
2,8 |
Ścinanie |
fv,k |
3,6 |
4,0 |
4,0 |
Właściwości sprężyste (w kN/mm2) |
||||
Średni moduł sprężystości |
E0,mean |
9,5 |
11 |
13 |
5 % kwantyl modułu sprężystości wzdłuż włókien |
E0,05 |
6,4 |
7,4 |
8,7 |
Średni moduł sprężystości w poprzek włókien |
E90,mean |
0,32 |
0,37 |
0,43 |
Średni moduł odkształcenia postaciowego |
Gmean |
0,59 |
0,69 |
0,81 |
Relację klasy sortowniczej zgodnej z PN-D-94021:2013 „Tarcica iglasta sortowana metodami wytrzymałościowymi” do klasy wytrzymałościowej przyjmuje się zgodnie z PN-EN 1995-1-1:2010 Eurokod 5 „Projektowanie konstrukcji drewnianych Część 1-1: Postanowienia ogólne Reguły ogólne i reguły dotyczące budynków”. Relacje klasy wytrzymałości z klasami sortowniczymi dla drewna z gatunku „Pinus sylvestris” podano w tabeli nr 2
Tabela nr 2
Gatunek drewna |
Grubość [mm] |
KW |
KS |
KG |
Sosna zwyczajna |
≥22 |
wg EN 1912 |
||
Sosna zwyczajna zgodnie z EN 1912 |
C35 |
C24 |
C20 |
Drewno świerkowe
Drewno pozyskane z gatunku „Picea abies” zostało zaliczony do klasy wytrzymałościowej według PN-EN 1912:2012„Drewno konstrukcyjne. Klasy wytrzymałości. Wizualny podział na klasy i gatunki” w związku z tym charakterystyczne właściwości przyjęto zgodnie z normą PN-EN 338:2011 „Drewno konstrukcyjne. Klasy wytrzymałości”. Charakterystyczne właściwości wytrzymałościowe przedstawiono w tabeli nr 3
Tabela nr 3
Picea abies |
|||||
C18 |
C24 |
C30 |
|||
Właściwości wytrzymałościowe (w N/mm2) |
|||||
Zginanie |
fm,k |
18 |
24 |
30 |
|
Rozciąganie wzdłuż włókien |
ft,0,k |
11 |
14 |
18 |
|
Rozciąganie w poprzek włókien |
ft,90,k |
0,4 |
0,4 |
0,4 |
|
Ściskanie wzdłuż włókien |
fc,0,k |
18 |
21 |
21 |
|
Ściskanie w poprzek włókien |
fc,90,k |
2,2 |
2,5 |
2,5 |
|
Ścinanie |
fv,k |
3,4 |
4,0 |
4,0 |
|
Właściwości sprężyste (w kN/mm2) |
|||||
Średni moduł sprężystości |
E0,mean |
9,0 |
11 |
12 |
|
5 % kwantyl modułu sprężystości wzdłuż włókien |
E0,05 |
6,0 |
7,4 |
8,0 |
|
Średni moduł sprężystości w poprzek włókien |
E90,mean |
0,30 |
0,37 |
0,40 |
|
Średni moduł odkształcenia postaciowego |
Gmean |
0,56 |
0,69 |
0,75 |
|
Relację klasy sortowniczej zgodnej z PN-D-94021:2013 „Tarcica iglasta sortowana metodami wytrzymałościowymi” do klasy wytrzymałościowej przyjęto zgodnie z PN-EN 1995-1-1:2010 Eurokod 5 „Projektowanie konstrukcji drewnianych Część 1-1: Postanowienia ogólne Reguły ogólne i reguły dotyczące budynków”. Relacje klasy wytrzymałości z klasami sortowniczymi dla „Picea abies” podano w tabeli nr. 4
Tabela nr.4
Gatunek drewna |
Grubość [mm] |
KW |
KS |
KG |
Świerk pospolity |
≥22 |
C30 |
C24 |
C18 |
Categories: Certyfikacja drewna